Kraft kagyzynyň gelip çykyşy

Kraft Paper Nemes dilinde “güýçli” sözüne “sygyr” diýilýär.

Ilki bilen kagyz üçin çig mal eşiklerdi we fermentlenen pulpa ulanyldy.Netijede, döwüjiniň oýlap tapylmagy bilen mehaniki siňdiriş usuly kabul edildi we çig mal döwüjiniň üsti bilen süýümli maddalara gaýtadan işlenildi.1750-nji ýylda Gollandiýaly Herinda Bita kagyz maşynyny oýlap tapdy we uly göwrümli kagyz önümçiligi başlandy.Çig mal öndürmek islegi üpjünçilikden ep-esli ýokarydy.
Şonuň üçin XIX asyryň başynda adamlar kagyz öndürmek üçin alternatiw çig mallary öwrenip başladylar.1845-nji ýylda Keira ýer agaç pulpasyny oýlap tapdy.Pulpanyň bu görnüşi agaçdan ýasalýar we gidrawliki ýa-da mehaniki basyş arkaly süýümlere ezilýär.Şeýle-de bolsa, ýerüsti agaç pulpasy gysga we gödek süýümler, pes arassalygy, gowşak güýji we uzak saklanandan soň aňsat sarylygy bilen agaç materialynyň ähli böleklerini diýen ýaly saklaýar.Şeýle-de bolsa, pulpanyň bu görnüşi ýokary ulanylyş derejesine we arzan bahasyna eýe.Agaç pulpasyny üwemek, köplenç habar yzy we karton ýasamak üçin ulanylýar.

1857-nji ýylda Hatton himiki pulpa oýlap tapdy.Pulpanyň bu görnüşini, ulanylýan kesgitleýjä baglylykda sulfit pulpasyna, sulfat pulpasyna we kaustik soda pulpasyna bölmek bolar.Hardon tarapyndan oýlanyp tapylan kaustiki soda siňdiriş usuly, ýokary temperaturada we basyşda natriý gidroksidiň ergininde çig maly buglamagy öz içine alýar.Bu usul köplenç giň ýaprakly agaçlar we ösümlik materiallary ýaly baldak üçin ulanylýar.
1866-njy ýylda Çiruman, sulfit bolan kislotaly sulfit erginine çig mal goşup, ýokary temperaturada we ösümlik böleklerinden lignin ýaly hapalary aýyrmak üçin basyş edip, sulfit pulpasyny tapdy.Ak reňkli pulpa we agaç pulpasy bilelikde çap edilip, habar çap etmek üçin çig mal hökmünde ulanylyp bilner, akartylan pulpa ýokary derejeli we orta kagyz öndürmek üçin amatlydyr.
1883-nji ýylda Daru ýokary basyşly we ýokary temperaturaly bişirmek üçin natriý gidroksid bilen natriý sulfidiň garyndysyny ulanýan sulfat pulpasyny oýlap tapdy.Bu usul bilen öndürilen süýümiň süýüminiň ýokarylygy sebäpli oňa “sygyr pulpa” diýilýär.Kraft pulpa galyndy goňur lignin sebäpli agartmak kyn, ýöne ýokary güýji bar, şonuň üçin öndürilen kagyz kagyzy gaplamak üçin örän amatly.Ak kagyzy çap etmek üçin beýleki kagyzlara hem goşup bolýar, ýöne esasan kagyz we gasynlanan kagyz üçin ulanylýar.Umuman aýdanyňda, sulfit pulpa we sulfat pulpa ýaly himiki pulpa döräli bäri kagyz kaşaň önümden arzan haryda öwrüldi.
1907-nji ýylda Europeewropa sulfit pulpasy we kenep garyndysy öndürildi.Şol ýylda Amerikanyň Birleşen Ştatlary iň irki kagyz fabrigini döretdi.Bates “kagyz haltalaryny” esaslandyryjy hökmünde tanalýar.Ilki bilen duz gaplamak üçin kagyz kagyzy ulandy we soňra “Bates pulp” patentini aldy.
1918-nji ýylda Amerikanyň Birleşen Ştatlary we Germaniýa kraft kagyz haltalaryny mehaniki öndürip başlady.Hýustonyň “agyr gaplaýyş kagyzlarynyň uýgunlaşmagy” teklibi hem şol döwürde ýüze çykyp başlady.
ABŞ-daky “Santo Rekis” kagyz kompaniýasy, 1927-nji ýylda Japanaponiýa girizilen tikin maşyn sumkasyny tikmek tehnologiýasyny ulanyp, Europeanewropa bazaryna üstünlikli girdi.